Είναι ρετρό και πιο διάσημες από ποτέ: Οι νεότερες γενιές επιλέγουν φωτογραφικές άμεσης εμφάνισης
Για κάποιους είναι νοσταλγία, ενώ για άλλους καινοτομία, εξαρτάται από την ηλικία.
Κι όμως η Fujifilm έχει περάσει τα τελευταία δύο χρόνια επεκτείνοντας τις εγκαταστάσεις παραγωγής της, επενδύοντας δισεκατομμύρια γιεν στο εργοστάσιό της, καθώς αγωνίζεται να καλύψει την παγκόσμια ζήτηση για το δημοφιλές προϊόν της: φιλμ για φωτογραφικές μηχανές άμεσης εμφάνισης.
Ποιος δεν έχει παρατηρήσει τις φωτογραφικές μηχανές άμεσης εμφάνισης σε καταστήματα τεχνολογίας; Πολλά διαφορετικά χρώματα και σχέδια φωτογραφικών μηχανών υπόσχονται νοσταλγία ή καινοτομία, αναλόγως την ηλικία σας.
Το 2025, όταν οι καταναλωτές μπορούν να αγοράσουν ένα τηλέφωνο με κάμερα 200 megapixel, η άμεση φωτογραφία ανθεί. Πρόκειται για ένα προϊόν εύκολο στη χρήση και βολικό. Αναλογική φωτογραφία για ερασιτέχνες που δεν θέλουν να βουτήξουν στα βαθιά νερά της φωτογραφικής μεμβράνης 35 mm.
Η instax της Fujifilm είναι το μεγαλύτερο όνομα στον κλάδο, επισημαίνει το CNN. Σχεδόν 30 χρόνια μετά την κυκλοφορία της σειράς, τον Απρίλιο, η instax ξεπέρασε τα 100 εκατομμύρια πωληθέντα τεμάχια παγκοσμίως, με την εταιρεία να αναφέρει ρεκόρ πωλήσεων για τέσσερα συνεχόμενα χρόνια.
Η σειρά φωτογραφικών μηχανών έχει αντισταθεί με επιτυχία στη νεωτερικότητα και έχει βρει νέους οπαδούς που μπορούν να πληρώσουν κάτι παραπάνω από ένα ευρώ για την κάθε φωτογραφία.
Η ελκυστικότητά τους είναι «εντελώς αντίθετη» με την αποτελεσματικότητα και τη σαφήνεια της σύγχρονης ψηφιακής φωτογραφίας, δήλωσε ο Ryuichiro Takai, γενικός διευθυντής της ομάδας καταναλωτικών εικόνων της Fujifilm.
Και όμως, «για τους ανθρώπους που θεωρούν τις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές δεδομένες, αυτό το παλιομοδίτικο πράγμα (η στιγμιαία φωτογραφία) μπορεί να είναι μια εντελώς νέα μορφή ψυχαγωγίας».
Δεν ήταν πάντα τόσο δημοφιλής. Γιατί λοιπόν τώρα; Και τι λέει η επιτυχία της για εμάς — ως καταναλωτές, - και για το πώς βλέπουμε και θέλουμε να βιώνουμε τη ζωή;
Μια σύντομη ιστορία των μικρών φωτογραφιών
Η instax δεν ήταν η πρώτη φωτογραφική μηχανή άμεσης εκτύπωσης που κατασκευάστηκε από τη Fujifilm.
Η Polaroid και η Kodak είχαν λανσάρει φωτογραφικές μηχανές άμεσης εκτύπωσης χρόνια νωρίτερα, αλλά δεν είχαν καταφέρει να εισχωρήσουν σημαντικά στην ιαπωνική αγορά όταν η Fujifilm παρουσίασε τη σειρά Fotorama το 1981.
Ωστόσο, παρά τις θετικές πωλήσεις στην εγχώρια αγορά, η Fotorama δεν κατάφερε να αφήσει το στίγμα της σε παγκόσμιο ή πολιτισμικό επίπεδο.
Στη δεκαετία του '90, ο Takai είπε ότι η Fujifilm παρατήρησε τη δημοτικότητα των purikuras — φωτογραφικών θαλάμων που εκτύπωναν αυτοκόλλητα με φωτογραφίες — στην Ιαπωνία και προσπάθησε να συνδυάσει την ταχύτητα και τη διασκέδαση που προσφέρουν με τη συμπαγή σχεδίαση της σειράς φωτογραφικών μηχανών μίας χρήσης QuickSnap της Fujifilm.
Το αποτέλεσμα ήταν η instax mini 10, που κυκλοφόρησε το 1998. Μια ορθογώνια φωτογραφική μηχανή με στρογγυλεμένες άκρες, η οποία παρήγαγε ορθογώνιες εκτυπώσεις σε φιλμ διαστάσεων περίπου 2 x 3 ίντσες. Η μηχανή γνώρισε μεγάλη επιτυχία στην εγχώρια αγορά και σύντομα ακολούθησε η σειρά instax WIDE, η οποία παρήγαγε φωτογραφίες διπλάσιου μεγέθους, καθώς και άλλες εκδόσεις της mini.
Το σωστό timing
Το 2002, η εταιρεία κατέγραψε για πρώτη φορά 1 εκατομμύριο ετήσιες πωλήσεις. Δύο χρόνια αργότερα, οι πωλήσεις έπεσαν στο ένα δέκατο αυτού του αριθμού, καθώς η ψηφιακή φωτογραφία έγινε δημοφιλής. Στη συνέχεια ήρθε το smartphone. Χρειάστηκε σχεδόν μια δεκαετία για να ανακάμψει η instax, με την mini 8 το 2012, που διαφημίστηκε ως «η πιο χαριτωμένη φωτογραφική μηχανή στον κόσμο», σύμφωνα με τον Takai, και έγινε δημοφιλής μεταξύ των νέων αγοραστών στην Ασία.
Η Polaroid, που κλονίστηκε από δύο πτωχεύσεις, εγκατέλειψε την αγορά των στιγμιαίων φωτογραφικών μηχανών και των φιλμ το 2008. Η Instax, εκμεταλλευόμενη την ευκαιρία, εισήλθε στην αγορά των ΗΠΑ και σε άλλες διεθνείς αγορές το 2015.
«Η Instax έκανε πολλά σωστά, αλλά κυρίως πέτυχε το σωστό timing», δήλωσε ο Jaron Schneider, αρχισυντάκτης του φωτογραφικού περιοδικού PetaPixel. «Ξαφνικά, η Fujifilm ήταν η μόνη εταιρεία στην αγορά που κατασκεύαζε προσιτές, στιγμιαίες φωτογραφικές μηχανές».
Το 2017, η instax παρουσίασε ένα τετράγωνο format φωτογραφιών — που κάποτε ήταν συνώνυμο της Polaroid. Ένα χρόνο αργότερα, η instax ανακοίνωσε για πρώτη φορά ετήσιες πωλήσεις 10 εκατομμυρίων φωτογραφικών μηχανών.
«Φαίνεται σαν μια εκρηκτική, απροσδόκητη δημοτικότητα», δήλωσε ο Schneider. «Αλλά στην πραγματικότητα, αυτό ήταν το αποτέλεσμα μιας πορείας που ξεκίνησε πριν από αρκετά χρόνια. Μέχρι το 2023, η Instax αντιπροσώπευε πάνω από το ήμισυ του συνόλου των πωλήσεων φωτογραφικών μηχανών της Fujifilm. Πρόκειται για μια εκπληκτική ανάπτυξη σε μόλις μια δεκαετία, αλλά το πρώτο μισό αυτής της δεκαετίας αφιερώθηκε στην ανάπτυξη και την επιμονή».
Μια φωτογραφική μηχανή «ενάντια στο χρόνο»
Πίσω από την επιτυχία κρύβεται μια έξυπνη στρατηγική προϊόντων και μάρκετινγκ. Στοχεύοντας σε διαφορετικές αγορές νεανικής κουλτούρας, η instax συνεργάστηκε με την Taylor Swift και τους BTS, την Universal Studios και την Pixar για ειδικές εκδόσεις και σύναψε συνεργασίες με μια διεθνή σειρά breakdancing και μια εβδομάδα μόδας. Έχει φτάσει ακόμη και στον ψηφιακό χώρο: στο Final Fantasy XIV, την τελευταία έκδοση της ιαπωνικής σειράς βιντεοπαιχνιδιών, οι παίκτες μπορούν να χρησιμοποιήσουν μια φωτογραφική μηχανή instax ως μέρος του παιχνιδιού.
Αυτό που κάποτε ήταν ένα γρήγορο μέσο φωτογραφίας, σήμερα είναι μια αργή καινοτομία για τις νεότερες γενιές. Ωστόσο, ο Schneider πιστεύει ότι η έλξη των αναλογικών εμπειριών είναι κάτι περισσότερο από απλή διασκέδαση.
«Η Γενιά Z και η Γενιά Άλφα διψούν για το είδος της νοσταλγίας που έχουν οι millennials», υποστηρίζει. «Θέλουν απεγνωσμένα να έχουν κάτι ευχάριστο να αναπολούν από την εποχή πριν ο κόσμος γίνει τόσο ψηφιοποιημένος, αλλά δεν μπορούν. Γι' αυτό στρέφονται μαζικά στη φωτογραφία με φιλμ και σε πιο απτά χόμπι. Οτιδήποτε τους απομακρύνει από την πραγματικότητά τους, που είναι οθόνες, οθόνες και πάλι οθόνες».